سئوالات متداول در باره ی ایمنی وسایل گازسوز
سئوالات متداول در باره ی ایمنی وسایل گازسوز معمولا به شرح زیر است :
آیا استفاده از لولههای آکاردئونی برای دودکش مجاز است؟
خیر
زیرا بدنه(دیواره) این نوع دودکشها استحکام کافی را ندارند و با گذشت زمان بر اثر حرارت و رطوبت احتمال سوراخ شدن وجود دارد .
به علت نبود نر و مادگی در این نوع دودکشها، احتمال آببندی شدن در محل اتصال را بطور کامل ندارد و احتمال بازگشت محصولات احتراق به محیط زیاد است .
بدلیل نوع ساختار، این نوع دودکش با گذشت زمان شکل اولیه خود را از دست میدهد و به حالت آویزان درمی آید همچنین احتمال ایجاد پیچ و خمهای نامناسب در طول دودکش وجود دارد (u شکل) ضمناً وزن خود لوله آکاردئونی میتواند در درازمدت باعث خارج شدن آن از محل اتصال به دهانه دودکشهای دیواری ومنجر به بازگشت محصولات احتراق به محیط شود .
افت فشار در این لولهها زیاد است و تاثیر منفی در مکش سیال(دود) دارد .
دریچه کولر در زمستان بسته باشد یا باز؟
در فصل سرما توصیه میشود دریچه کولر بسته شود، زیراکانال کولر به علت داشتن ارتفاع و قطر بیشتر نسبت به دودکش ساختمان، عمل دودکشی قوی تری انجام میدهد و میتواند به عنوان دودکش عمل کند و جریان خروج دود از دودکش به صورت معکوس انجام شود .
این عمل به ویژه هنگامی که منافذ ورود هوا به داخل فضای بنا مسدود باشد بهتر و راحت تر صورت میگیرد و میتواند در حالت جریان معکوس یعنی عمل ورود هوا از دودکش و خروج حرارت و محصولات احتراق از کانال کولر صورت گیرد .
آیا استفاده از شومینه به عنوان یک وسیله گرمایشی مناسب است؟
به علت آنکه عمل احتراق در شومینه در محیط باز صورت میگیرد (دردرون محفظه نیست) انتشار محصولات احتراق (شامل مونوکسید کربن و دی اکسید کربن) در مقایسه با سایر وسایل گاز سوز با محفظه، بسیار بیشتر است .
به علت داشتن دمپر دریچه مسدود کننده (دودکش)و تنظیم دستی آن، احتمال وقوع خطا و اشتباه زیاد و خطر آفرین است .
به علت اتلاف انرژی حرارتی بسیار زیاد در مقایسه با دیگر وسایل حرارتی گاز سوز توصیه نمیشود .
به علت آنکه عمل احتراق در شومینه در محیط باز صورت میگیرد احتمال بازیگوشی کودکان و بروز آتشسوزی بسیار زیاد است .
توصیه میشود از شومینه صرفاً به عنوان تنها وسیله گرمایشی در محیط استفاده نشود زیرا جنبه تزئینی و لوکس آن بر جنبه گرمایشی آن غالب است .
نکته: استفاده از شومینه به مدت کوتاه مدت آنهم در زمان هوشیاری و بیداری اشکال ندارد .
توصیه میشود در مکانهایی که از وسایل گازسوز مورد استفاده قرار میگیرد جهت بالابردن ضریب ایمنی محل، از سنسور حساس به گاز مونوکسید کربن استفاده شود.
فاصله دودکش تا دهانه بخاری چه مقدار باشد؟
با رعایت تهویه مناسب برای وسیله گازسوز و نبود امکان سرایت حرارت به مواد قابل اشتعال جانبی و بروز آتشسوزی، این فاصله بایستی به حداقل ممکن خود برسد.
دستگاه گازسوزفاصله مجاز
همه دستگاههای گازسوز که در کف نصب میشوند (بخاری، آب گرم کن، پکیچ و..)۴۵ cm از اطراف -۷۵ cm از بالا
اجاق گاز خانگی۷۵ cm از بالا
بخاری دیواری۱۰۰ cm از اطراف – ۱۰۰ cm از بالا
آیا خروج لولههای دودکش از پنجره یا دیوارههای جانبی شیوه درستی است؟
بطور کلی استفاده از دودکشهایی که از پنجرهها و دیوارههای جانبی ساختمانها خارج میشود غیر اصولی و غیر استاندارد است و کارایی لازم را در تهویه محصولات احتراق ندارد و عموماً باید در استفاده از آنها اجتناب شود ولی در صورت لزوم و بطور موقت با رعایت شرایط ذیل امکان پذیر است.
ایجاد روزنه ثابت (برای تهویه مناسب هوا) مثل ایجاد گریل (دریچه) در زیر دربها
با توجه به افزایش طول افقی لولههای دودکش برای هر یک متر، باید حدود سه متر لوله دودکش بصورت عمودی در نظر گرفته شود.
لولههای دودکش بطور مناسب عایق بندی شود. (به ویژه لولههایی که در بیرون و در معرض هوای سرد قرار داردو یا در درازای بیش از ۳ متر عایق بندی ضروری است)
رعایت کلیه ضوابط مربوط به نصب دودکشها.
نکته: با رعایت چنین شرایطی در صورت روشن بودن وسیله گازسوز دودکش باید داغ باشد تا از خروج محصولات احتراق اطمینان حاصل شود.در صورت داغ نشدن دودکش باید بخاری جمع آوری و تا نصب دودکش استاندارد از وسایل گرمایشی دیگر (مثل بخاری برقی) استفاده شود.
نکته: نصب سنسور حساس به منواکسیدکرین در چنین محلهایی ضروری است تا ضریب ایمنی محل افزایش یابد.
آیا استفاده از بخاری در حمام و اتاق خواب مجاز است؟
استفاده از هرگونه بخاری با سوخت فسیلی اعم از دودکش دار و بدون نیازبه دودکش در حمام غیر مجاز است.
استفاده از بخاریهای بدون نیاز به دودکش در اتاق خواب بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره ۱-ISIRI7268مجاز نیست.
توصیه میشود از نصب بخاریهای زمینی دودکش دار در اتاقهای با مساحت کمتر از ۱۲ متر مربع پرهیز شود و در صورت نصب، هوای مورد نیاز بخاری از زیر درب اطاق تامین و تهویه شود.
استفاده از بخاریهای دیواری دودکش دار و شومینه در اتاق غیر مجاز است.
توصیه میشود در همه مکانهایی که وسایل گازسوز استفاده میشود، برای افزایش ضریب ایمنی محل، از سنسورهای حساس به گاز مونوکسید کربن استفاده شود.
علائم مسمومیت با گاز مونوکسید کربن چیست؟
علائم مسمومیت با منواکسید کربن میتواند طیف وسیعی از علائم را شامل شود که در بیماریهای مختلف دیده میشود. متاسفانه بسیاری از این علائم شبیه به علائم سرماخوردگی است و اکثر افراد فکر میکنند به دلیل سردی هوا دچار سرماخوردگی شدهاند و تمایل به استراحت و خوابیدن پیدا میکنند. ابتلای تمام افراد خانواده به علایمی شبیه به آنفلوآنزا، بروز مسمومیت در افراد را نشان میدهد.
سردرد
ضعف جسمانی
سرگیجه و بی قراری
تهوع و استفراغ
خمیازه کشیدن بیش از حد.
کاهش دید از علایم عمومی مسمومیتها است.
حالت خواب آلودگی شدید، کسلی، خستگی و کاهش قدرت عضلانی از جمله علایم اولیه مسمومیت در افراد به شمار میرود. چنانچه افراد در این مرحله متوجه چنین علایمی شدند، با خارج شدن از فضای آلوده میتوانند از پیشرفت مسمومیت پیشگیری کنند.
نکات ایمنی دودکشها را بیان کنید؟
از نصب آبگرمکن گازی در اتاقی که به طور معمول در آن هوا جریان ندارد خودداری شود، زیرا باعث کمبود اکسیژن میشود و میتواند خفگی ایجادکند.بازشوی نزدیک آبگرمکن گازی را کمی باز بگذارید تا در موقع کارکرد آن، هوا به خوبی به آن برسد به ویژه هنگام حمام کردن.
نصب هرگونه وسیله گازسوز در حمام مغایر اصولی ایمنی و ممنوع است.
مسدود شدن دودکش سبب سوخت ناقص وسایل گازسوز و ایجاد گازهای خطرناک و مسموم کننده میشود که این امر باعث خفگی در اثر گازگرفتگی خواهد شد. لذا قبل از نصب بخاری یا آبگرمکن باید مسیر دودکش بررسی شود و از باز بودن آن اطمینان حاصل شود.
باید همواره محل اتصال دودکش به وسایل گازسوز بازرسی و از محکم بودن آن اطمینان حاصل شود.
در صورتی که بعد از فصل سرما، بخاری جمع آوری میشود، حتماً انتهای شیر با درپوش مسدود و هنگام وصل مجدد از افراد با صلاحیت کمک خواسته شود.
هرچند یکبار کلاهک دودکشهای وسایل گازسوز بازرسی و چنانچه کلاهک آن افتاده باشد، در محل خود نصب شود.
کلاهک علاوه بر اینکه از نفوذ باران و برف و افتادن سایر اشیاء و ورود پرندگان بداخل دودکش جلوگیری میکند، در منظم سوختن وسیله گازسوز نیز موثر است.
انتهای دودکشهای توی کار، باید حداقل یک متر از سطح پشت بام بالاتر باشد.
لازم است که هوای کافی برای سوختن گاز به بخاری گاز سوز برسد.وجود روزنههای زیر درها برای این منظور مفید خواهد بود.
در صورتی که سوختن بخاری ناقص باشد و یا با شعله آبی نسوزد، باید آن را جدی گرفت، زیرا ممکن است این نقص ناشی از نرسیدن هوای کافی به بخاری باشد.
توصیه میشود، به منظور افزایش ضریب ایمنی در محل نصب وسایل گازسوز از سنسورهای هشدار دهنده گاز مونوکسید کربن استفاده شود.
طول استاندارد شیلنگ وسایل گازسوز چه اندازه است؟
برای اتصال اجاق گاز و دستگاههایی که استفاده از شیلنگ برای آنها مجاز است به سیستم لوله کشی باید از شیلنگهای لاستیکی تقویت شده که مخصوص گاز ساخته شده است دارای استاندارد استفاده شود، طول شیلنگ گاز نباید حداکثر از ۱۲۰ سانتی متر بیشتر باشد، استفاده از شیلنگهای بلند برای رساندن گاز به نقاط مختلف منزل بسیار خطرناک است و باید از این کار خودداری کرد.
برای محکم کردن شیلنگهای گاز باید از بستهای فلزی مناسب استفاده شود.
شیلنگهای لاستیکی را هر چند وقت یکبار باید بازرسی کرد وتا در صورت مشاهده عیب و نقص و فرسودگی بلافاصله تعویض شود
اگر کسی دچار گاز گرفتگی شد چه اقداماتی باید انجام داد؟
فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد منتقل کنید.
یقه پیراهن و کمربند و لباسهای تنگ افراد مسموم را باز کنید
درصورت امکان عملیات اکسیژن دهی به فرد مسموم را با نهایت دقت شروع کنید.
باز نگه داشتن راههای تنفسی و تماس با اورژانس در مراحل بعدی درمانی باید مورد توجه قرار گیرد.
به یاد داشته باشید که خارج کردن افراد آسیب دیده از محیط آلوده و قرار دادن آنها در محیط باز از مهمترین اقدامات پیشگیرانه محسوب میشود.
چه مقدار از گاز منواکسیدکربن در محیط میتواند برای انسان خطرناک باشد؟
میزان مونواکسیدکربن بر حسب PPMاثرمونواکسیدکربن بر انسان بر حسب زمان
PPM 9بیشترین میزان مجاز در محیط زندگی
PPM 50در حدود ۸ ساعت بیشترین تهدید را برای انسان خواهد داشت.
PPM 400بین ۱ تا ۲ ساعت باعث سردرد از ناحیه پیشانی میشود وقرار گرفتن در آن محیط بیشتر از ۳ ساعت جان انسان را تهدید خواهد کرد.
PPM 800این میزان باعث تهوع و تشنج میشود و در حدود ۲ ساعت میتواند منجر به مرگ شود.
PPM 1600در مدت ۲۰ دقیقه انسان را دچار حالت تهوع میکند و در مدت ۱ ساعت جان انسان را خواهد گرفت.
PPM 12800بین ۱ تا ۳ دقیقه به مرگ منجر میشود.
آیا استفاده از بخاریهای بدون دودکش کار درستی است؟
آنچه مسلم است استفاده از بخاریهای بدون نیاز به دودکش بر اساس رعایت محدودیتهای محل نصب آن که در استانداردها به آن اشاره و تعریف شده، بلامانع است و بر اساس این استاندارد دامنه کاربرد این دستگاه محدود به اماکن پر رفت آمد است که اکسیژن کافی برای محیط را تامین میکند.
نکته: استفاده از این دستگاه بر اساس استاندارد ایران در اتاق خواب، حمام و محیطهای بسته و کوچک ممنوع است.
آیا پوشاندن بدنه لوله بخاری با فویل (یا عایقی مشابه.. .) مجاز است؟
استفاده از عایقهای غیر قابل اشتعال اشکالی ندارد.
سئوالات متداول در باره ی ایمنی وسایل گازسوز
علت اصلی سرد شدن دودکشهای وسایل گازسوز چیست؟ و راهکارهای اصلاح دائم یا موقت آن کدام است؟
علل اصلی سرد شدن دودکشها میتواند به شرح ذیل باشد:
عمدتاً سردی دودکشها در آن دسته از مواردی اتفاق میافتد که دودکش بطور اصولی و استاندارد طراحی و نصب نشده باشد و دودکش عملاً امکان تهویه محصولات احتراق را به طور مطلوب نداشته باشد (دودکشهایی که از دیوارهای جانبی و پنجره ساختمان و به صورت غیر اصولی خارج شدهاند و ارتفاع آنها کمتر از بام ساختمان است)
در اثر احتراق وسیله گازسوز اکسیژن محیط مصرف میشود در صورتی که منافذ و مجرای ورودی هوا برای سوختن و سیله گازسوز ناکافی باشد عملاً شاهد کمبود اکسیژن در محیط خواهیم بود و فضای اطاق دچار یک نوع فشار منفی در مقایسه با هوای بیرون میشود، در این حالت جریان هوا از طریق دودکش از بیرون به داخل اطاق برقرار و دودکش سرد میشودکه معنای آن این است که در این حالت محصولات احتراق شامل (مونوکسید کربن و دی اکسید کربن) بطور کامل از محیط خارج نمیشوند و بخشی از آن در محیط پخش شده و احتمال خطر برای شهروندان وجود دارد.
راهکار پیشنهادی در این موارد توصیه به شهروندان برای باز گذاشتن بخشی از درب یا پنجره که در مسیر جریان هوا است وبتواند اکسیژن کافی به محیط برساند.(به عبارتی تعبیه دریچه ثابت ورود هوا – راهکار مناسب)
در صورتی که پس از گذشت چند دقیقه بازهم دودکش به دلایل مختلف گرم نشود، توصیه میشود وسیله گازسوز خاموش شود و متخصصان آن را کاملاً بررسی کنند تا آن موقع میتوان برای گرم کردن محیط از بخاری برقی استفاده کرد.(راهکار موقت)
راهکار دائمی آن است که دودکشها بصورت اصولی و استاندارد تا پشت بام منزل اجرا و اکسیژن کافی برای سوخت وسیله گازسوز در محیط تامین شود.
این احتمال نیز وجود دارد که به علت سردی بیش از حد، سرما از طریق دودکشهایی فلزی که غیر اصولی اجرا شدهاند به بدنه آن منتقل شود و از طریق هدایت بخشهایی از دودکشهای داخل محیط اطاق را نیز سرد کند که به علت سردی دودکش، گازهای داغ بهمراه محصولات احتراق در اثر برودت دیواره دودکش سرد و عملاً سنگین شده و بصورت مطلوب و اصولی از دودکش خارج نمیشود و درصدی از محصولات احتراق در محیط منزل پخش میشود، در این حالت نیز میتوان به شهروندان توصیه کرد با استفاده از عایقهای مناسب دودکشهای فلزی خود را پوشش دهند.
از دیگر عواملی که میتواند منجر به سرد شدن دودکشها شود ایجاد جریانهای هوای تند (باد) است که بطور مستقیم و غیر مستقیم بر دودکشها وارد و عملاً بر جریان خروج حرارت و محصولات احتراق از دودکشها غالب میشود و آن را به داخل محیط بر میگرداند.
راهکار پیشنهادی عبارت است از اجرای صحیح و اصولی دودکشها تا پشت بام و نصب کلاهک H بر روی آن و رعایت فاصله دودکش از دیوارهای جانبی و ارتفاع دودکش حداقل ۶/۰ متر بالاتر از سطح پشت بام.
سیستم ODS در بخاریهای بدون دودکش چکونه کار میکند؟
پیلوت « ODS»در هوای معمولی با درصد اکسیژن %۲۰/۹ عملکرد مناسب و معمولی دارد. در موارد غیر از این هنگامی که سطح اکسیژن محیط شروع به کاهش میکند و تقریباً به ۵/۱۸% -۱۸% میرسد شعله پیلوت « ODS» از ترموکوپل جدا میشود و شروع به پریدن میکند که باعث سرد شدن ترموکوپل و بسته شدن راه گاز در شیر شده و به عبارت دیگر وسیله با عملکرد ایمن خاموش میشود.
از آزمونهای مهم و سختگیرانه طبق بند ۸-۴-۲ استاندارد ملی آزمون خارج کردن اکسی پیلوت از مدار است.انجام این آزمون به این علت است که اگر بنا به علتی اکسی پیلوت دستکاری شود و عمل نکند بخاری برای مصرف کننده خطرناک نباشد. شرایط این تست به این صورت است که باید با روشی « ODS » از مدار خارج شود ودر این صورت اگر اکسیژن محیط به ۵/۱۵% حجمی کاهش یافت مقدار مونواکسید کربن تولید شده نباید از ۲۵۰PPM تجاوز کند.
در بالای پشت بام آیا صرفاً، باید کلاهک اچ نصب شود یا استفاده از کلاهک تکی نیز مجاز است؟
بطور کلی کلاهک H از کلاهک تکی برتر است ولی، برای وسایل گازسوز با نرخ حرارتی بالا مثل موتورخانهها استفاده از کلاهک H الزامی و ضروری است.
آیا مجاز به نصب پکیچ و آب گرم کن گازی با هر مساحت و هر جایی از منزل هستیم؟
آنچه مسلم است نصب وسایل گازسوز با ظرفیت حرارتی بالا (مثل پکیچ و آبگرم کن دیواری) از محدودیتهایی (بر اساس حجم و مساحت محل نصب آن) برخوردار است، و الزاماً باید به تامین هوای مورد نیاز آن توجه شود.
لذا تاکید میشود در نصب این گونه وسایل گازسوز به استانداردهای مربوط و دستورالعمل نصب شرکت تولید کننده توجه کافی شود و بطور کلی در فضاهای کمتر از ۶۰ متر مربع نصب آبگرمکن و پکیچ خطرآفرین است و نصب آن باید با رعایت ضوابط و پیش بینی تهویه مناسب صورت پذیرد.
آیا میتوان از دودکش شومینه به جای دودکش بخاری استفاده کرد؟
این عمل توصیه نمیشود اما درصورت ضرورت با رعایت شرایط ذیل امکان پذیر است:
در صورتی که دودکش شومینه تا پشت بام هدایت شده باشد یعنی دودکش به صورت اصولی طراحی و اجرا شده باشد و محل ورود دودکش بخاری به شومینه کاملاً آببندی شود و رعایت حداقل اتصال و زانویی و شیب رو به بالا، الزامی است.
الزاماً، شومینه جمع آوری شود و مورد استفاده قرار نگیرد.
بهتر است برای نصب سنسور اعلام کننده گاز مونوکسید کربن در محیط اقدام شود.
آیا قراردادن سر دودکش در داخل ظرف آب عمل درستی است؟
خیر، در این حالت به هیچ عنوان محصولات حاصل از احتراق نه جذب آب شده و نه در آن حل میشود و با این عمل محصولات احتراق شامل مونوکسید کربن و دی اکسید کربن یا از طریق بخاری و یا از طریق دودکش در محیط پخش میشود که این عمل بسیار خطرناک است.
آیا مسیر عبوری دودکش تا دهانه بخاری میتواند افقی باشد؟
حتی المقدور بایستی از نصب دودکش بصورت افقی اجتناب شود و در صورت ضرورت به ازاء هر متر لوله افقی سه متر عمودی در نظر گرفته شود
سئوالات متداول در باره ی ایمنی وسایل گازسوز
ما را در اینستاگرام دنبال کنید .
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.